Ο υδάτινος θησαυρός του Αγίου Κωνσταντίνου Λεμεσού

Η εξερεύνηση των ποταμών και των φαραγγιών προσφέρει πάντα αλησμόνητες εμπειρίες και σου αποκαλύπτει εικόνες ανεξίτηλης ομορφιάς που σε σκλαβώνουν. Στην απόμερη κοιλάδα του ποταμού του Αγίου Κωνσταντίνου στην επαρχία Λεμεσού κρύβεται ένας σπουδαίος υδάτινος θησαυρός, που εκπλήσσει όποιον έχει τη χαρά να τον ανακαλύψει και να τον θαυμάσει από κοντά. Ο καταρράκτης του χωριού Άγιος Κωνσταντίνος, γνωστός στους κατοίκους με το όνομα Λάκκος του Αρβανίτη, αποτελεί ένα ανεκτίμητο δώρο, που η φύση της Πιτσυλιάς διατηρεί για αιώνες στα σπλάχνα της και μας το χαρίζει απλόχερα.

Ο καταρράκτης βρίσκεται νοτιοανατολικά του χωριού, μεταξύ των βουνοκορφών Αγιόπετρα και Μονή, κοντά στον δρόμο που οδηγεί προς τον γειτονικό Αρακαπά. Ο δυνατός ήχος του καταρράκτη φανερώνει την παρουσία του στο βάθος της απόκρημνης κοιλάδας και σε προ(σ)καλεί να τον πλησιάσεις και να τον απολαύσεις. Ο μικρός ποταμός του Αγίου Κωνσταντίνου έχει τις πηγές του στα βουνά γύρω από το χωριό και έχει μήκος περίπου 5 km. Είναι παραπόταμος του ποταμού της Γερμασόγειας, με τον οποίο ενώνεται κοντά στο φράγμα του Αρακαπά. Ο ποταμός της Γερμασόγειας πηγάζει από τα βουνά της Παπούτσας και χύνεται στη θαλάσσια περιοχή της Λεμεσού μετά από μια διαδρομή 22 km.

Ο καταρράκτης έχει ύψος 7 m και σχηματίστηκε πάνω σε κάθετο διαβασικό γκρεμό της κοιλάδας, σε υψόμετρο 600 m πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Προστατεύεται στην αγκαλιά ενός μικρού αλλά δύσβατου φαραγγιού και περιβάλλεται από υγρούς βράχους με πυκνή βλάστηση. Είναι κατακόρυφος καταρράκτης με ένα επίπεδο πτώσης του νερού και μοιάζει με υδάτινη κουρτίνα που στολίζει τον κάθετο γκρεμό. Τα σκληρά και ανθεκτικά διαβασικά πετρώματα που συνάντησε ο ποταμός στο πέρασμά του, διακόπτουν την ομαλή πορεία του και για εκατομμύρια χρόνια δεν επέτρεψαν στη δυναμική ενέργεια του τρεχούμενου νερού να τα διαβρώσει, με αποτέλεσμα το νερό να πέφτει απότομα μέσα στο βάθος του γκρεμού από μεγάλο ύψος. Στη βάση του καταρράκτη δημιουργήθηκε μια πανέμορφη αβαθής ποταμόλιμνη μήκους 2,5 m και πλάτους 4,5 m, αλλά οι διαστάσεις της αυξάνονται μετά από έντονες χειμερινές βροχές. Λόγω της απότομης πτώσης του νερού σε μεγάλο βάθος στενού φαραγγιού, το μέρος αυτό λέγεται από τους κατοίκους λάκκος, αλλά είναι άγνωστος ο λόγος για τον οποίο ονομάστηκε Λάκκος του Αρβανίτη.

Ο υγρός γκρεμός του καταρράκτη διακοσμείται με υδρόφιλα φυτά (Adiantum capillus-veneris και Solenopsis bivonae), ενώ τον περιζώνουν και τον προστατεύουν πολλοί ακανθώδεις βάτοι. Η πλούσια παραποτάμια βλάστηση του φαραγγιού αποτελείται κυρίως από πλατάνια (Platanus orientalis), αροδάφνες (Nerium oleander), βάτους (Rubus sanctus), σκλήδρους (Alnus orientalis) και σφένταμνους (Acer obtusifolium), ενώ πολλοί πεύκοι με ψηλό ανάστημα αγκαλιάζουν από ψηλά την κοιλάδα.

Η κατακόρυφη κλίση του καταρράκτη, η επιβλητική του τοπογραφία και η οργιαστική βλάστηση που τον περιβάλλει, τον καθιστούν πολύ ελκυστικό. Η όψη του από ψηλά και από απόσταση δεν μπορεί παρά να σε ενθουσιάσει. Είναι ξεχωριστή αίσθηση να βλέπεις από μακριά μια ψηλή υδάτινη κουρτίνα, κρυμμένη στη βλάστηση, να πέφτει με ορμή μέσα στο βάθος του γκρεμού. Η ζωγραφιά της φύσης που αποτυπώνεται στα μάτια του επισκέπτη τον γεμίζει με ανυπολόγιστα αποθέματα ευφορίας και γαλήνης. Αλλά και το θέαμα που απελευθερώνεται μπροστά σου καθώς προσεγγίζεις τη βάση του καταρράκτη και τον αντικρίζεις πρόσωπο με πρόσωπο, είναι απερίγραπτο. Μπορείς να μείνεις εκεί για ώρες απολαμβάνοντας ονειρικές στιγμές, με μοναδική συντροφιά την άγρια βλάστηση και τον δυνατό ήχο από την πτώση του νερού. Η κρυμμένη από τους θάμνους και τους γκρεμούς ποταμόλιμνη και η μεγάλη δύναμη του ορμητικού νερού σε κάνουν να νιώθεις ότι βρίσκεσαι κάπου μαγικά.

Εκτός από τον ψηλό καταρράκτη, σχηματίζονται σε χαμηλότερα υψομετρικά επίπεδα του φαραγγιού και δύο μικρότεροι. Το σύμπλεγμα των τριών καταρρακτών στη βραχώδη και δύσβατη κοιλάδα διαμορφώνουν ένα πανέμορφο σκηνικό που ενθουσιάζει. Οι χαμηλότεροι καταρράκτες έχουν ύψος μόνο 2 m ο καθένας, αλλά είναι εξίσου ελκυστικοί λόγω της επιβλητικής τους τοπογραφίας μεταξύ των βράχων, με αυτόν στο κατώτερο επίπεδο να σχηματίζει μια γραφική ποταμόλιμνη στην οποία πέφτουν οι σκιές των πανύψηλων πλατανιών.

Ο Λάκκος του Αρβανίτη έχει νερό σε όλη τη διάρκεια του χρόνου αλλά η ποσότητα του νερού εξαρτάται από την εποχή και τη βροχόπτωση κάθε χρονιάς. Μπορεί να προσφέρει απολαυστικές εικόνες ολόχρονα, όμως το θέαμα τους χειμερινούς μήνες είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό, αφού ο ποταμός έχει περισσότερο νερό και πιο ορμητική ροή. Παρόλα αυτά, κάθε εποχή προσφέρει υπέροχες και ξεχωριστές εικόνες. Το καλοκαίρι οι ανθισμένες αροδάφνες με τα ρόδινα άνθη τους δίνουν τις μοναδικές τους πινελιές στη ζωγραφιά του τοπίου. Την άνοιξη οι γύρω βουνοπλαγιές στολίζονται με λουλούδια ποικίλων χρωμάτων, ενώ το φθινόπωρο και στις αρχές του χειμώνα τα πορτοκαλιά φύλλα των πλατανιών χρωματίζουν με τις δικές τους αποχρώσεις το παραποτάμιο τοπίο. Τέλος, τα γυμνά πλατάνια του χειμώνα προσφέρουν τη δική τους μαγεία στο όλο σκηνικό.

Ο άγνωστος αυτός καταρράκτης αποτελεί έναν ελκυστικό προορισμό για τους λάτρεις των καταρρακτών, της εξερεύνησης, της φωτογραφίας και της ζωγραφικής. Η προσβασιμότητα όμως στο υδάτινο αυτό στολίδι είναι δύσκολη και επικίνδυνη, αλλά όχι ανέφικτη. Η πυκνή βλάστηση με τους ακανθώδεις βάτους, καθώς και οι απότομες και γλιστερές βραχώδεις πλαγιές καθιστούν την προσέγγιση του θησαυρού αυτού δύσκολο εγχείρημα. Χρειάζεται πολλή προσοχή από όσους δοκιμάσουν να τον προσεγγίσουν γιατί κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα. Παρόλα αυτά, αν και οι συνθήκες πρόσβασης δεν είναι και οι πιο εύκολες, εντούτοις ο καταρράκτης έχει φωτογένεια ακόμα και από απόσταση, δίνοντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες να τον θαυμάσουν και να τον φωτογραφίσουν από ψηλά.

Βασική προτεραιότητα για όσους πάνε στον Λάκκο του Αρβανίτη θα πρέπει να είναι η εκδήλωση της περιβαλλοντικής τους ευαισθησίας ώστε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε το αξιοθέατο αυτό για πάντα καθαρό και αδιατάρακτο. Ο κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς είναι αυξημένος. Απαγορεύεται η οποιαδήποτε ενέργεια που μπορεί να προκαλέσει ζημιές στα πετρώματα, τη βλάστηση, την άγρια ζωή και τις γύρω ιδιωτικές περιουσίες.

Ο μικρός αυτός παράδεισος μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών, οι οποίοι έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν στιγμές ηρεμίας και ευφορίας στη φύση. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο δημιουργίας πρόσβασης στον καταρράκτη, τουλάχιστον σε κάποιο ψηλό σημείο θέας, ώστε να μπορούν όλοι, έστω και από μακριά, να απολαμβάνουν το εξαίσιο αυτό θέαμα. Έχει προωθηθεί η σκέψη αυτή προς την τοπική κοινότητα. Λόγω της απόμερης θέσης του μακριά από τις κύριες οδικές αρτηρίες, το γραφικό χωριό του Αγίου Κωνσταντίνου είναι άγνωστο στους περισσότερους, αλλά διαθέτει τα δικά του σπουδαία αξιοθέατα που μπορούν να το αναδείξουν ως μια ενδιαφέρουσα επιλογή εκδρομικής ή εξερευνητικής απόδρασης.

Ευχαριστίες: Ευχαριστούμε πολύ τον κοινοτάρχη του Αγίου Κωνσταντίνου κ. Χριστάκη Λεοντίου και τον Νεκτάριο Προκοπίου για τη βοήθεια και τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες που μας έδωσαν.