Οι λευκές ακτές του Αλαμάνου με τα εντυπωσιακά παράκτια γλυπτά

Οι βραχώδεις ακτές και τα παράκτια γεωμορφώματα εκπέμπουν πάντα μια ιδιαίτερη γοητεία. Η ακτογραμμή της Κύπρου, με συνολικό μήκος 782 km, παρουσιάζει μια τεράστια ποικιλομορφία ως προς την τοπογραφία και τη γεωλογική της δομή. Σε κάθε γωνιά του νησιού αντικρίζεις διαφορετικά παράκτια τοπία με τη δική τους μοναδική φυσιογνωμία, αλλά υπάρχουν κάποιες ακτές που ξεχωρίζουν με τη μεγαλοπρέπεια και τα επιβλητικά τους γεωμορφώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ακτογραμμή του Αλαμάνου στην επαρχία Λεμεσού, γνωστή στους κατοίκους της περιοχής με το όνομα Λατσί. Μια ακτογραμμή που με τα κατάλευκα πετρώματά της και τα πανέμορφα σχήματα των βράχων μαγεύει τον επισκέπτη.

Η λευκή ακτογραμμή του Αλαμάνου εκτείνεται σε μήκος 2,5 km και περιλαμβάνεται κυρίως στα διοικητικά όρια του χωριού Μοναγρούλλι, με ένα μικρό μέρος στα δυτικά να ανήκει στο χωριό Μονή. Η ακτογραμμή με τα κατάλευκα πετρώματα συνεχίζεται ανατολικότερα και φτάνει μέχρι και την Ακτή του Κυβερνήτη, με ένα συνολικό μήκος περίπου 8 km.

Οι ακτές του Λατσιού είναι βραχώδεις με χαμηλούς γκρεμούς και θαλασσινές σπηλιές. Το ύψος των ακτών κυμαίνεται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 10 m. Πάνω από τους γκρεμούς το έδαφος έχει μικρή σχετικά κλίση και αποτελεί μια θαλάσσια αναβαθμίδα αλλά και παλαιότερη ακτή. Η ευρύτερη περιοχή του Αλαμάνου είναι γενικά λοφώδης με ψηλότερο σημείο τον λόφο Γέροντας (179 m), ενώ διάφορα περιοδικά ρυάκια διαμελίζουν το τοπίο. Η θάλασσα είναι βαθιά και γεμάτη με σκόρπιους βράχους, ενώ ο βυθός γίνεται απότομος λίγα μέτρα μακριά από την ακτή. Τα πετρώματα της ακτογραμμής είναι αυτόχθονα ιζηματογενή. Ανήκουν στον γεωλογικό σχηματισμό των Λευκάρων και αποτελούνται κυρίως από κρητίδες και μάργες.

Η λευκή ακτογραμμή του Αλαμάνου αποτελεί ένα φυσικό γεωλογικό μουσείο με αμέτρητα παράκτια γλυπτά. Εδώ μπορεί κανείς να θαυμάσει μερικά από τα πιο αξιόλογα παράκτια γλυπτά της Κύπρου μέσα σε ένα τοπίο με εξωτική ομορφιά. Η αέναη δράση των κυμάτων μεγαλούργησε σε αυτήν την εξαίσια ακτογραμμή πλάθοντας πραγματικά κομψοτεχνήματα. Τα κύματα μετατράπηκαν σε φυσικούς γλύπτες και λαξεύουν για αιώνες τους βράχους, ιδιαίτερα σε σημεία με χαλαρότητα και ρωγμές, δημιουργώντας με μαεστρία περίτεχνα γεωμορφώματα.

Η τοπογραφία της ακτογραμμής είναι εντυπωσιακή με τις θαλασσινές σπηλιές και τους κατάλευκους βράχους. Οι περισσότερες σπηλιές είναι αβαθείς με εξαίρεση τον επιβλητικό Χωστόσπηλιο, βαθιά σπηλιά μεγάλων διαστάσεων που εντυπωσιάζει με τη μεγαλοπρέπειά της. Παράκτιοι λευκοί βράχοι και γκρεμοί εναλλάσσονται με μικρές παραλίες με σκουρόχρωμη, λεπτόκοκκη άμμο ή με λευκά και γκρίζα βότσαλα. Το νερό της θάλασσας έχει διάφορες αποχρώσεις, από το γαλάζιο ή τιρκουάζ εκεί που είναι ρηχό με λευκούς ύφαλους στον βυθό μέχρι το βαθύ μπλε. Παράκτιοι γκρεμοί, θαλασσινές σπηλιές και κουφώματα βράχων, φυσικές αψίδες και σήραγγες, βραχονησίδες, ανάγλυφοι βράχοι ποικίλων μεγεθών και σχημάτων, ορμίσκοι και βραχώδεις προεξοχές σαν χερσόνησοι, που κάποτε διατηρούνται ψηλά από το νερό και θυμίζουν εξώστες, συνθέτουν μαζί με τις αποχρώσεις του θαλασσινού νερού και τον φλοίσβο των κυμάτων ένα σκηνικό που συναρπάζει. Εντυπωσιάζουν οι διάφορες μορφές των κατάλευκων βράχων με τις αποστρογγυλωμένες παρυφές τους λόγω της γλυπτικής δράσης των κυμάτων, η λεία επιφάνειά τους  που σε κάνει να πιστεύεις ότι τις γυάλισε ανθρώπινο χέρι, οι έντονες ραβδώσεις και οι κυματισμοί των βράχων, οι ρωγμές και οι σχισμές τους, όπου σε πολλές περιπτώσεις το θαλασσινό νερό εισχωρεί βαθιά και ακούς τα κύματα να σπάζουν κάπου στο εσωτερικό των βράχων. Πολλοί από τους βράχους έχουν χαρακτηριστική μορφή ζώων (δελφινιού, σαύρας, φιδιού κλπ.), τα οποία νομίζεις ότι από στιγμή σε στιγμή θα ζωντανέψουν. Ένα σπάνιο αλλά εντυπωσιακό φαινόμενο εμφανίζεται μετά από πολύ έντονες και διαρκείς βροχοπτώσεις τον χειμώνα όταν τα περιοδικά ρυάκια από τους γύρω λόφους ρέουν προς τη θάλασσα και σχηματίζουν έστω για λίγες ώρες παράκτιους καταρράκτες.

Αυτά τα στολίδια της φύσης δεν χορταίνεις να τα θαυμάζεις για ώρες. Νομίζεις ότι παρακολουθείς ένα ζωντανό ζωγραφικό πίνακα. Η φύση αποδεικνύει περίτρανα πόσο σπουδαίος καλλιτέχνης είναι. Αντικρίζοντας το συναρπαστικό σκηνικό που ξετυλίγεται μπροστά σου, είτε περπατώντας κατά μήκος της βραχώδους ακτής είτε αγναντεύοντας την περιοχή από τη θάλασσα, τα μάτια σου μαγεύονται και σε καταλαμβάνει ένας έντονος θαυμασμός, συγκίνηση και δέος για την καλλιτεχνική ενέργεια της φύσης. Το περπάτημα σε αυτή την παράκτια περιοχή αποτελεί αξέχαστη εμπειρία. Νιώθεις να σε κυριεύει η απόλυτη γαλήνη και ηρεμία. Ο ήχος των κυμάτων που κτυπούν με μανία πάνω στους βράχους σε συνεπαίρνει. Η ακτογραμμή του Αλαμάνου δεν είναι ιδιαίτερα άγνωστη περιοχή, όμως οι περισσότεροι επισκέπτες έρχονται μόνο για λίγη ώρα απλά για να χαλαρώσουν απολαμβάνοντας τη θάλασσα, χωρίς όμως να δίνουν ιδιαίτερη σημασία ή να αντιλαμβάνονται πραγματικά την αξία αυτών των γεωμορφολογικών θησαυρών.

Η περιοχή έχει μεγάλη περιβαλλοντική αξία αφού, εκτός από το γεωμορφολογικό της θησαυροφυλάκιο, φιλοξενεί πλούσια και σημαντική βιοποικιλότητα. Η φυσική βλάστηση στους γύρω λόφους περιλαμβάνει θαμνώνες με σχινιές (Pistacia lentiscus), σπαλαθκιές ή ρασιά (Genista fasselata), ξισταρκές (Cistus spp.), θρουμπιά (Thymbra capitata) και διάφορους άλλους θάμνους, ενώ στους λευκούς βράχους κοντά στη θάλασσα κάνουν την εμφάνισή τους διάφορα παραλιακά φυτά, με κυρίαρχα είδη την Tetraena alba και το Limonium virgatum. Η πανίδα της περιοχής είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού σε σπηλιές της ακτής βρίσκουν καταφύγιο, μεταξύ άλλων, δύο σπάνια είδη ζώων, η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus) και ο νυχτοπάππαρος (Rousettus aegyptiacus), η μοναδική αυτή φρουτονυχτερίδα, ενώ τους παράκτιους βράχους επισκέπτονται διάφορα θαλασσοπούλια. Πρόσφατα, έχει ολοκληρωθεί από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος η σημαντική δράση αποκατάστασης της οροφής της μεγάλης σπηλιάς που φιλοξενεί τις φώκιες, ώστε να επανέλθουν οι κατάλληλες συνθήκες για τη διαμόρφωση ενός ασφαλούς καταφυγίου για τα πολύ σπάνια και προστατευόμενα αυτά ζώα. Η ακτογραμμή πρέπει να προστατευτεί άμεσα και επιβάλλεται να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασωθεί η φυσιογνωμία και ο περιβαλλοντικός της πλούτος.

Η ειδυλλιακή παραλιακή περιοχή του Αλαμάνου αποτελεί ιδανικό μέρος για όσους τους αρέσουν το περπάτημα στην παραλία, η εξερεύνηση, τα ηλιοβασιλέματα, η χαλάρωση και η ηρεμία πλάι στη θάλασσα. Η καθημερινή εικόνα που αντικρίζει κάποιος όταν έρχεται στην ακρογιαλιά αυτή είναι οι ψαράδες της περιοχής που απολαμβάνουν την αγαπημένη τους ενασχόληση, καθώς και όσοι έρχονται για να χαλαρώσουν στη θάλασσα, να κάνουν το μπάνιο τους ή να βγάλουν τις αναμνηστικές τους φωτογραφίες. Οι λάτρεις της θάλασσας και της εξερεύνησης έχουν την ευκαιρία να ζήσουν εδώ μοναδικές στιγμές, ενώ οι φωτογράφοι και οι ζωγράφοι μπορούν να εντοπίσουν σπουδαία θέματα και να αποτυπώσουν με τη δική τους μαεστρία το μεγαλείο των παράκτιων γεωμορφωμάτων της περιοχής. Όλες οι εποχές είναι κατάλληλες για επίσκεψη στις ακτές αυτές, αλλά σε κάθε εποχή μπορείς να απολαύσεις κάτι διαφορετικό. Πιο κατάλληλη περίοδος για θαλασσινό μπάνιο είναι βέβαια το καλοκαίρι, αλλά τον χειμώνα μπορεί ο επισκέπτης να θαυμάσει πανέμορφες ανατολές και ηλιοβασιλέματα γιατί ο ήλιος εμφανίζεται ή χάνεται στον ορίζοντα πίσω από τη θάλασσα.

Η προσβασιμότητα στην ακτογραμμή είναι αρκετά εύκολη με αυτοκίνητο, ποδήλατο ή με τα πόδια. Όμως, οι απότομοι και γλιστεροί βράχοι της ακτογραμμής και το περπάτημα πάνω από τους γκρεμούς έχουν μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας. Συνεπώς, συστήνεται στους επισκέπτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τις μετακινήσεις τους πάνω στους βράχους και να μην πλησιάζουν σε επικίνδυνα σημεία των γκρεμών. Η θάλασσα έχει συνήθως κύματα και είναι κατάσπαρτη με βράχους και υφάλους, με αποτέλεσμα να χρειάζεται προσοχή από όσους μπαίνουν στη θάλασσα. Σημειώνεται ότι το κάτασπρο χρώμα των κιμωλιούχων πετρωμάτων ανακλά έντονα το ηλιακό φως και σε ηλιόλουστες μέρες η πολύωρη παρουσία στις ακτές αυτές ενοχλεί την όραση.

Η περιβαλλοντική συμπεριφορά των επισκεπτών στη μοναδική αυτή περιοχή επιβάλλεται να είναι η πρέπουσα. Η απόρριψη σκουπιδιών, η χάραξη πάνω στους βράχους, η ενόχληση ζώων, η καταστροφή της βλάστησης και η συλλογή πετρών είναι φαινόμενα που πρέπει να εκλείψουν γιατί επιφέρουν ανεπανόρθωτες ζημιές στα μοναδικά μας αξιοθέατα. Μόνο με την περιβαλλοντική μας ευσυνειδησία μπορούμε να απολαμβάνουμε για πάντα αυτούς τους θησαυρούς.